ESSAY COMPETITION (1st Position)

 

THUPUI

‘KAN SCHOOL HMASAWN DAN TUR’

 

Moses Lalfamkima

Class-X, Roll.No-21

Govt. Lungsen High School

 

School hi mitin ten thiamna, hriatna leh finna bakah nungchang mawi kan lo hriat ve theihna pawimawh tak leh mi ropui tak tak chherchhuaktu a ni.

 

Mahatma Gandhi in a lo sawi tawh ang in kawng tinrenga a tha zawnga hmasawnna hi education in a tum ber a ni a, chutah chuan infiamna leh taksa sawizawi hi thil pawimawh tak a ni a, kan rilru kan lo tih fim ve theih na hmanraw tha tak a ni, chumi kawngah chuan kan la hnufual hlek a, kan school en hi chuan hmunhma kan nei tha a, Volleyball emaw Basketball Court tha tawk tak siam theih ni se.

 

Tunlaiah chuan digital khawvelah kan awm tawh a, zirlai ten hma kan lo sawn a school in hma a lo sawn theih nan chuan zirtirtu ten an sawi kan hriat mai bakah a lem nen hmu thei thin i la, chu chuan nasa tak in hriatthiam theihna kawngah min pui thei dawn a ni. Chutih rualin Smart Board te hi chu dawn a ni tawh a, amaherawhchu kan school chungte a phui thalo em em a, Classroom ah pawh hman theih a chhuah ni turin a hul tha tawklo em em a hengte hi thawm that ni thei se.

 

Elementary Level hi a pawimawh em em a, a chhan chu kan la naupan deuh lai atanga English kan thiam loh chuan High School chinah English a lo pawimawh tawh thin si a, elementary ah English a tawng kan hman thiam dan tur ni lova, a vawn ang chi ngawr ngawr a kan kal thin avangin a tam zawk chu High School ah kan buai leh thin a ni, hemi kawngah hian zirtirtu te pawhin hma an lak a ngai a, in vawn tir ngawr ngawr lovin English thumal in hrilhfiah ang chi te bakah mahni zirlai naupangte an thiam ang tawk te te a, English a biak te hi ching chho ta ila chu chuan nasa takin hma min ti sawn ngei ang.

 

School tih hmasawnna ah hian thil pawimawh tak tak a awm a, chung zingah chuan kan hma hun a kan lo in chawm ve theihna tur thiam thil in zirtir hi a pawimawh hle a chu chu sawrkar pawhin a ngai pawimawh hle a VE Teacher te pawh min pe a ni, amaherawhchu hemi ah pawh hian kan school ah puanthui lampang ringawt hi in zirtir a ni a, chutah pawh hmunhma in a zirlo deuh hlek a, material duh ang a kan neih that tawk loh avangin in zirtir na pawh kalpui a harsa ve hle a ni, chu lo pawh chu in thui lam ngawr ngawr nilo in computer lam zirna turte hi dah theih ni se.

 

Kan khawtlang ah mi thiam tak tak MPSC in a buatsaih competitive exam paltlang mi thiam tak tak MCS, Engineer leh Doctors te hian thusawina kum khatah vawi hnih tal lo nei thin se, a chhan chu High School naupang nih tum mumal neilo bak ah nih tum chu nei ve tho mahse a kawng hrelo kan awm thin a, chung kawngte chu min kawhhmuh thei se, kan lehkha zir dan in awmzia a lo nei ang a, school pawn hma a lo sawn ngei ang.

 

Kan school hi kum 1972-a din a nih hnuah siam that ala awm mang lova a hlui ve tawh hle a, nipuiah phei chuan a uap thei em em a, zirtirtu te thusawi pawh ngaihtuah hlei theilo in kan awm thin a, hengte hi siam that dan ngaihtuah ni se.

 

Khawtlang hruaitu te leh department hrang hrangte mai bakah zirtirtute hian thawhhona tha tak an neih hi a pawimawh hle a heng thil te hi a lo awm thei a nih chuan school in hma a sawn mai bak ah New Education Policy (NEP) 2020 thil tum tih hlawhtlinna pawimawh tak a ni bawk a ni.