ESSAY COMPETITION (3rd Position)

 

THUPUI

‘KAN SCHOOL HMASAWN DAN TUR’

 

Pc.Lalruatdika

Class-XII, Roll No-9

Lungsen Higher Secondary School (Samagra)

 

Kan sikul hi Samagra Shiksa Higher Secondary School Lungsen a ni a, Lungsen-a zirna in sang ber a ni. Lungsen-ah hian kan sikul hi a la naupang ber chung hian nasa taka hma a sawn theih nan zirtirtute leh zirlaite chuan theihtawp chhuahin kan bei a, kum liam ta mai pawh khan HSSLC exam-ah chuan kan sikul atangin za a za pass kan nei a, a lawmawm duh hle a ni. He sikul hi dintirh a nih atang in zawi zawiin hma a sawn ve zel a, hma alo sawn zel theih nan pawh zirna leh thildang hmangin theihtawpa beihzel kan tum a ni. Kan sikul hian hma alo sawn zel theih nan mamawh tam tak kan la nei a ni.

 

A hmasa berah chuan sikul kawng tha a ni a, kan sikul kawng hi ruahtui tlak hunlai chuan zawh a harsa hle a, a nalin tluk palh a awl hle a, khawthat ni chuhin a nal tih zia awm nan han tifaiin han bei thin mah ila, ni a thara ruahtui tlem tham te tlakah pawh a lo nal leh thuai mai thin. Kawng nal lai chuan zirtirtute tan pawh lirthei ken a rem thin lo a, chetsual palh a hlauhawm em em zawk a ni. Kan sikul hian kawng thar a mamawh em em a, keini zirlaite leh zirtirtute tan tih theih a tlem viau chung hian kawng thar kan neih theih nan beih zel kan tuma, kawng tha kan lo neih chuan kan sikul tan hmasawnna kawng khat a lo ni dawn a ni.

 

A dawtah chuan kan sikul hian zirna lama min puitu tur leh zirtirtute tana zirtir a lo awlsam  zawkna tur Projector nte han nei ila chuan kawng tam takah minpui thei dawn a, higher chinah chuan zirtur a lo tam deuh tawh avangin mamawhna a sang zual em em a, projector kan neilo chung pawh hian zirtirtute chuan zirlaite kan zirlaia minpui thei tur te chu an mobile phone hmangin a thlalak emaw, a video emaw lo zxawngin zirlaite chu a mal theuhin min entir leha projector te han nei ila zawng zirna lamah nasa takin min pui anga hma kan lo sawn zel dawn a ni.

 

Khawtlang mipuite thlawpna kan sikul hian a mamawh em em a, kan sikul hi Lungsena zirlai nei tlem ber pawl kan ni a, zirlaite hi tam deuh ila chuan in elna a lo sang ang a, zirtirtu tan zirtirna pek alo nuam zawwk bawk ang. Pawl 10 atang pass tam tak hi nu leh pa thenkhat chuan Lungsen-ah zirtir tawh lovin khawpuiah te sikul an kaltir a, heihi nu leh pate leh zirtirtute leh zirlaite thawh ho kan ngaihna lai tak chu a ni. Lungsen Samagra Shiksha HSS ah hian nu leh pa  pawl 10 pass thar neite hian dahlut zel ila, zirlaite tan inelna sang zawk a awm ngei ka beisei. Heng kan zirtirtute hi khawpuia zirtirtute aiin an thiam a tlemin zirtir dan an thiam lo bik hauh lova, zirlai zawk hi kan pawimawh a ni. Zirlai tha leh thuawih chu khawi sikulah pawh kal mah se a thiamna leh finna dawn tur chu a mahin a hai chhuak dawn tho a ni, nu leh pa, khawtlang mipuite hian kan sikul hmasawn nan in mi thlawpna kan mamawh a ni.

 

Mifing apiangin zirna an ngai pawimawh thin. Thiamna leh finna nei tur hian mi hausa fa nih kher kan mamawh lem lo, han en ila mi hlawhtling tam tak hian an zirlaibu mai piah lamah hian an inchhiar tam nge nge, chu an hriat a zauva, tawngkam an thiamin thil an man chak thin. Kan sikul hian Library te neiin han sikul ngei ah hian lehkhabu tha tak tak chhiartur nei ila chuan zirlaite tan hmasawnna tam tak a thlen thei dawn a ni, zirlaiten hma kan sawn chuan sikul tan hmasawnna a lo ni ve nghal thin.

 

A tirah lehkhabu chhiar kan lo taima nghal lo a nih pawhin reading class te neiin lehkhabu chhiar nuam kan lo tih theih na zirtirtute hian hma min lakpui ang a, kan chhiar tam chuan ngaiah kan neih theih ngei pawh a rinawm. Library neiin kan sikul naupangte hian inlamah Mobile phone khawih tam lovin kan chhiar tur theuh kan zirtirtu ten min bituk sak sela chuan zirlaiten hma kan sawn loh reng a rinawm loh a ni. A taima deuhin zirtirtute chhiar tur tih kher ngai lovin chhiar a lo ni a nga, hetianga kan kal thei a nih ngai chuan kum tin pawl 12 pass hi za a za kan neih reng theih a rinawm hle a ni.

 

Thu pakhatah chuan kum khat atan ruahmanna siam dawn a nih chuan buh phun la, kum sawm atan a nih chuan thing phun la, kum za atan ruahmanna i siam dawn erawh chuan mihring zirtir rawh a lo ti a ni. Mihring zirtirna petu chu kan teacher te hi an ni a, keini zirlaite chu mihringte hi kan ni. Tunah hian hnamdang ten Mizoramah ngei thiamna hmangin min chimral mek a, tunlaiah silai hmanga indo a ni tawh lo, kan sawrkar hna sang apiang hnam dangin hotu nihna an chelh mek tawh a, kan do let theih dan tha ber chu thiamna leh zirna hmangin a ni.

 

Kan sikulah pawh hian zirlaiten theihtawp chhuaha kan zirlaia kan in thlurbing phawt chuan zirna kawngah hma kan sawn ang a, zirlaiten hma kan sawn chuan kan sikulin hma a lo sawn ve mai dawn a ni. Kumtin pass tha tak tak nei ila zawng nu leh pa thenkhat Samagra  Shiksa Higher Secondary School iai a an  fate khawdanga dah thin tute khan admission lak hmasak an lo inchuh tawh a nga, sikul pawhin hma a lo sawn zel tawh dawn a ni.

 

Heng hmasawnna kan sikulin a neih theih nan chuan a hmasa berah chuan zirlaite taimakna a pawimawh a, a dawt lehah chuan kan sikul in hmasawnna kan neih theih nana kan thil mamawhte kha kan lo nei thei a nih chuan kan sikul Lungsen Samagra Shiksha Higher Secondary School hian nasa takin hma a sawn ang a, nakin zelah mite sikul luh duhna a lo ni zel dawn a ni.